21 projektów naukowych i artystycznych – to efekt pilotażowego programu tutorskiego „Uczeń jako badacz, naukowiec i odkrywca” zrealizowanego na Uniwersytecie w Białymstoku. Dziś (19.06.2023) młodzi badacze i ich tutorzy podsumowali efekty kilkumiesięcznej współpracy podczas I Forum Tutoringu.

Aleksandra Sikorska z I Liceum Ogólnokształcącego w Łomży zajęła się współczesnymi problemami ochrony praw człowieka. Pracując pod okiem swojej tutorki – dr Wiolety Hryniewickiej-Filipkowskiej z Wydziału Prawa UwB – nie tylko usystematyzowała własną wiedzę o prawach człowieka i instytucjach, które stoją na ich straży. Przeprowadziła też badania ankietowe wśród rówieśników, by sprawdzić, ile oni wiedzą na ten temat i czy dostrzegają przykłady łamania praw człowieka w swoim szkolnym otoczeniu lub ich doświadczają.
– Wydaje mi się, że to była pierwsza ankieta, którą sama przeprowadzałam. I to mi się chyba najbardziej podobało w części badawczej projektu, gdy mogłam sama poznać punkt widzenia innych ludzi i to, co oni myślą na dany temat – relacjonuje Aleksandra. Ale chwali też sposób pracy z tutorką. – Taka relacja wydaje mi się bardziej partnerska niż z nauczycielem w szkole. Bardzo cieszyłam na nasze spotkania i w ogóle się na nich nie stresowałam.

– Starałyśmy się zbudować taką partnerską relację, żeby te spotkania służyły nie tylko pogłębieniu wiedzy Oli, ale żeby dotknęła tego, kim jest badacz, naukowiec, odkrywca. I jeżeli Oli udało się to poczuć, przekonać się, jak to jest być naukowcem, to myślę, że osiągnęłyśmy cel współpracy – komentuje dr Wioleta Hryniewicka-Filipkowska
Efektem pracy tego duetu tutee – tutor są też rekomendacje dla szkół dotyczące edukowania i aktywizowania uczniów w zakresie praw człowieka. Badaniami wśród członków szkolnej społeczności zajęło się też dwoje innych uczestników programu: Maria Romanowska i Kajetan Rudawski z VII Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku. Postanowili sprawdzić, od czego zależy dobrostan i subiektywne poczucie szczęścia wśród uczniów szkół średnich.
– Ja bardzo interesuję się psychologią, chciałabym zostać psychologiem dziecięcym. Chciałam zobaczyć, jak jest z poczuciem szczęścia i uczniów szkół średnich, zwłaszcza, że coraz częściej widzimy jak dużą grupę osób dotykają zaburzenia psychiczne w młodym wieku. Chciałam przekonać się, jak to wygląda w moim najbliższym środowisku – mówi Maria.
– Było to dla nas coś zupełnie nowego: wejście w buty badacza i ankietowanie naszych kolegów i koleżanek ze szkoły było doświadczeniem niesamowitym – dodaje Kajetan.

Zwłaszcza, że jak przyznają autorzy badań, ich rówieśnicy w większości pozytywnie reagowali na ankietowanie.Współpraca z licealistami była też ciekawym wyzwaniem dla ich naukowego opiekun, dr. Marcina Kolemby z Wydziału Nauk o Edukacji.
– To było bardzo ciekawe: ustalić kierunek, a potem wspólnie tworzyć plan badawczy, realizować badania. Właściwie to oni je przeprowadzili, ja im tylko kibicowałem, a potem wspólnie eksplorowaliśmy te wyniki i przygotowaliśmy tak, by jak najciekawiej je zaprezentować w czasie Forum – opowiada dr Marcin Kolemba.

To był właśnie główny cel I Forum Tutoringu: samodzielna prezentacja przez uczniów efektów ich pracy badawczej. Tematyka podjętych przez nich badań była bardzo zróżnicowana, dotyczyła zagadnień z zakresu nauk społecznych, humanistycznych, matematyczno-przyrodniczych.
W pierwszym, pilotażowym programie „Uczeń jako badacz, naukowiec i odkrywca” wzięło udział 21 uczniów z województwa podlaskiego: z Białegostoku, Łomży, Sokółki i Grajewa. Merytorycznym wsparciem objęło ich 16 tutorów – pracowników 7 różnych wydziałów i instytutów UwB. Dziś tutees i ich tutorzy odebrali pamiątkowe dyplomy i upominki z rąk dr. hab. Krzysztofa Korotkicha, prof. UwB – prorektora ds. kształcenia. Jak mówił, chciałby, żeby projekt tutorski był na uczelni kontynuowany.

– Ja mam wrażenie, że to była wzajemna inspiracja, że to było wzajemne pobudzanie się. Że to nie była tylko realizacja zadania naukowego, które trzeba było zrobić. Niech ta przygoda trwa, nie zostawiajcie się wzajemnie – zachęcał uczestników programu prof. Korotkich. – Ponieważ jest to wartość dodana do naszej pracy naukowej, a spotkanie z Wami zamieni się, mam nadzieję, w Waszą potrzebę bycia bliżej Uniwersytetu. Bo na tym nam zależało: potrzebujemy ludzi zdolnych, dobrych studentów. Takich, którzy przychodzą z przekonaniem, że wiedzą co chcą robić w swoim życiu i chcą w Uniwersytecie realizować swoje potrzeby. Takich ludzi szukamy i cieszę się, że takich znaleźliśmy na tym etapie.
Prorektor Korotkich podziękował też wszystkim pracownikom naukowym zaangażowanym w projekt oraz zespołowi, który go przygotował: Dorocie Sawickiej z Centrum Popularyzacji Nauki, dr Marcie Kowalczuk-Walędziak z Wydziału Nauk o Edukacji oraz dr Marynie Michaluk z Wydziału Filologicznego.Projekt tutorski na UwB przejdzie jeszcze ewaluację: jego uczestnicy wypełnią ankiety, w których ocenią przebieg inicjatywy. Jak mówią organizatorzy, chcą wiedzieć, jak wypadła pilotażowa edycja i czy warto coś zmienić w kolejnych.

W programie tutorskim zorganizowanym przez Uniwersytet w Białymstoku udział wzięli:

Szymon Głodkowski (I LO Łomża)

temat: Czy dzisiejsza młodzież faktycznie jest taka “nieogarnięta” jak mówią starsi ludzie? –

tutor: dr hab. Alicja Korzeniecka-Bondar, Wydział Nauk o Edukacji

Julia Ochrymiuk (XIII LO Białystok)

temat: Co człowiek robi z czasem, co czas robi z człowiekiem?

tutor: dr hab. Alicja Korzeniecka-Bondar, Wydział Nauk o Edukacji

Zofia Ostrowska (I LO Białystok)

temat: Umysły (nie)pospolite. Talent i pasja w doświadczeniach biograficznych wybitnych twórców.

tutor: dr hab. Halina Monika Wróblewska, Wydział Nauk o Edukacji   

Emilia Rakieć (X LO Białystok)

temat: Analiza wyników badania ankietowego.

tutor: Dr Anna Chańko-Kraszewska, Wydział Nauk o Edukacji 

Maria Romanowska, Kajetan Rudawski (VII LO Białystok)

temat:Uwarunkowania dobrostanu i poczucia szczęścia wśród uczniów szkół średnich.

tutor: dr Marcin Kolemba, Wydział Nauk o Edukacji 

Martyna Roszkowska (I LO Białystok)

temat: Rozwój świadomości artystycznej oraz różne aspekty procesu twórczego.

tutor: mgr Agnieszka Panas, Wydział Nauk o Edukacji

Anna Sadowska (X LO Białystok)

temat: Czas wolny młodzieży.

tutor: dr hab. Alicja Korzeniecka-Bondar, Wydział Nauk o Edukacji

Eliza Borowska (I LO Białystok)

temat: Jak powstaje książka? Przyczynek edytorski.

tutor: dr hab. Katarzyna Kościewicz, Wydział Filologiczny  

Małgorzata Ogonowska (I LO Białystok)

temat: Wolność słowa. Płeć a wolność słowa.

tutor: dr hab. Katarzyna Kościewicz, Wydział Filologiczny    

Zuzanna Rybarczyk (II LO Białystok)

temat: Karbunkuł, czyli teatr okropności.

-tutor: prof. dr hab. Kamila Budrowska, Wydział Filologiczny

Sebastian Kozikowski (I LO Łomża)

temat: Psychologiczne aspekty zakładania spółek.

tutor: prof. dr hab. Agnieszka Malarewicz-Jakubów, Wydział Prawa

Aleksandra Sikorska (I LO Łomża)

temat: Współczesne problemy ochrony praw człowieka.

tutor: dr Wioleta Hryniewicka-Filipkowska, Wydział Prawa 

Julia Zalewska (I LO Białystok)

temat: Partycypacja uczniów w I LO im. A. Mickiewicza w Białymstoku, praca nad stworzeniem Koła Zrównoważonego Rozwoju.

tutor: dr Małgorzata Wenclik, Wydział Prawa

Alicja Markowska (LO Grajewo)

temat: Kwasy tłuszczowe w przędzy pajęczej formą opieki matczynej?

tutor: dr Agata Kostro-Ambroziak, Wydział Biologii

Gabriela Niedbała (LO Grajewo)

temat: Adaptacje w świecie storczyków.

tutor: dr hab. Ada Wróblewska, Wydział Biologii

Jakub Dargiewicz (Zespół Szkół w Sokółce)

temat: Kryzysy w gospodarce.

tutor: dr Ewa Magrel, Wydział Ekonomii i Finansów    

Damian Lewicki (Zespół Szkół w Sokółce)

temat: Analiza form opodatkowania.

tutor: mgr Michał Wojciuk, Wydział Ekonomii i Finansów  

Jan Kropiwnicki (Technikum Programistyczne Infotech)

temat: Analizy statystyczne prostych gier losowych metodą Monte Carlo, narzędziami Pythona i Maximy.

tutor: prof. dr hab. Edward W. Piotrowski, Wydział Fizyki

 Alicja Sówka (I LO Białystok)

temat: Uczestnictwo seniorek i seniorów w białostockiej ofercie kulturalnej.

tutor: dr Maciej Białous, Instytut Socjologii